ΕΝΑ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΖΩΜΙΝΘΟΥ

Μνημείο της Φύσης έχει ανακηρυχθεί το αιωνόβιο δέντρο κράταιγος (Crataegus monogyna), στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου της Ζωμίνθου. Η κόμη του δέντρου είναι πυκνή και εντυπωσιακή, με διάμετρο τουλάχιστον 12 μέτρων. Το ύψος του φτάνει τα 12 μέτρα, που είναι αρκετά μεγάλο για το είδος. Ανθίζει στα τέλη της άνοιξης, με πολυάριθμους κορύμβους λευκών ανθέων. Ο καρπός του είναι κόκκινος, μικρός και σαρκώδης. Αποτελεί εξαιρετική τροφή για την άγρια πανίδα.

ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ

Ο κράταιγος φύεται σε υψόμετρο 1.187 μ. στο υψίπεδο της Ζωμίνθου, στις βόρειες παρυφές της οροσειράς του Ψηλορείτη. Απέχει 9 χλμ. από τον οικισμό των Ανωγείων και βρίσκεται στο μέσο της διαδρομής προς το Ιδαίον Άντρο. Στην ευρύτερη έκταση φύονται διάσπαρτα δέντρα, όπως πρίνοι (Quercus coccifera), σφεντάμια (Acer sempervirens ssp. creticum), τρικοκιές και αγριαχλαδιές (Pyrus amygdaliformis).

ΚΗΡΥΞΗ

Το 2007, με πρωτοβουλία της τοπικής περιβαλλοντικής ομάδας “Οικολόγοι Ψηλορείτη” και της προέδρου της, δασολόγου Γεωργίας Μ. Ξυλούρη (1967-2022), ξεκινά η εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης από την αρμόδια δασική υπηρεσία σε συνεργασία με το Δήμο Ανωγείων. Η μελέτη ολοκληρώθηκε το 2008. Την προσπάθεια στήριξε και παρότρυνε ο καθηγητής, αρχαιολόγος και ανασκαφέας της Ζωμίνθου Γιάννης Σακελλαράκης (1936-2010).

Το 2012 δημοσιεύθηκε η Απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης «Χαρακτηρισμός του αιωνόβιου κράταιγου στον αρχαιολογικό χώρο Ζωμίνθου, Δ. Ανωγείων, Π.Ε. Ρεθύμνου Κρήτης ως Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» (ΦΕΚ 128/ΑΑΠ).

ΣΚΟΠΟΣ

Ο χαρακτηρισμός του κράταιγου ως Μνημείου της Φύσης και η οριοθέτηση ζώνης προστασίας αποσκοπούν στη λήψη διαχειριστικών μέτρων για τη διατήρηση και ανάδειξη του αιωνόβιου δέντρου. Η διαχείριση ανήκει στην ευθύνη της Δασικής Υπηρεσίας Ρεθύμνου, ενώ έργα προστασίας και ανάδειξης μπορούν να εκτελούνται από το Δήμο Ανωγείων.

A PRESERVED MONUMENT OF NATURE AT THE ARCHAEOLOGICAL SITE OF ZOMINTHOS

The perennial hawthorn tree (Crataegus monogyna) at the entrance of the archaeological site of Zominthos, has been declared as Monument of Nature.
The canopy of the tree is dense and impressive, with a diameter of at least 12 meters. Its height also reaches 12 meters, which is quite large for this species.
It blooms in late spring, with numerous corymbs of white flowers. Its fruit is red, small and fleshy and it is an excellent food for wildlife.

LOCATION
The hawthorn tree grows at an altitude of 1.187 m. in the plateau of Zominthos, on the northern outskirts of the mountain range of Psiloritis. It is located 9 km away from the village of Anogia and it is in the middle of the route to the Idaion Andron. Scattered trees grow in the wider area, such as oaks (Quercus coccifera), maples (Acer sempervirens ssp. creticum), hawthorn and wild pear trees (Pyrus amygdaliformis).

DECLARATION
In 2007 the regional Forestry Service in cooperation with the Municipality of Anogia began conducting a Special Environmental Study initiated by the local environmental group “Ecologists of Psiloritis” and its president, forester Georgia M. Xylouri (1967-2022). The study was completed in 2008. The effort was supported and encouraged by the Professor, archaeologist and excavator of Zominthos, Yiannis Sakellarakis (1936 -2010).

In 2012, the Decision of the Decentralized Administration of Crete “Designation of the perennial hawthorn tree at the archaeological site of Zominthos, Anogia, R.Un. of Rethymno Crete as Preserved Natural Monument” was published in the Government Gazette nr. 128/AAP.

PURPOSE
The designation of the hawthorn tree as a Natural Monument and the demarcation of a protection zone, aim to establish management measures for the preservation and promotion of the perennial tree. Μanagement belongs to the jurisdiction of the Forest Directorate of Rethymno, while preservation and promotion works can be carried out by the Municipality of Anogia.