Η σύνταξη του Δασικού Χάρτη αποτελούσε απαίτηση της κοινωνίας και πρόθεση της πολιτείας εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Είναι κάτι που προβλέπεται στο Σύνταγμα της χώρας μας από το 1975. Με το νόμο 998/1979 προβλέφθηκε με λεπτομέρειες η διαδικασία χαρτογράφησης των δασικών εκτάσεων. Ο Δασικός χάρτης δηλαδή είναι μία αναγκαιότητα – συνταγματική επιταγή, απαραίτητος για την ορθή ανάπτυξη της χώρας, την αειφορική διαχείριση και προστασία των δασικών οικοσυστημάτων.
Ενημερωτικά έντυπα για το περιεχόμενο του Δασικού Χάρτη, όπως και το τι είναι ο Δασικός Χάρτης και τι αποτυπώνει έχουν αναρτηθεί από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης στην ιστοσελίδα της (www.apdkritis.gov.gr), όπου όποιος πολίτης το επιθυμεί, μπορεί να ενημερωθεί και να πληροφορηθεί αναλυτικά όλα τα σχετικά με την ανάρτηση των Δασικών Χαρτών στην Κρήτη.
Ο Δασικός Χάρτης καταγράφει μόνο τον χαρακτήρα των εκτάσεων, δηλαδή τι είναι δασικό και τι δεν είναι δασικό με βάση την δασική νομοθεσία[1], όπως γινόταν για όλα τα προηγούμενα χρόνια που δεν υπήρχαν δασικοί χάρτες με τις πράξεις χαρακτηρισμού.
Σε σχέση με το ιδιοκτησιακό ζήτημα, η Δασική Υπηρεσία είναι υποχρεωμένη να υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας ως ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ[2] για τις εκτάσεις που έχουν δασικό χαρακτήρα όπως αντίστοιχα οφείλουν να κάνουν και άλλες υπηρεσίες του δημοσίου βάσει της σχετικής νομοθεσίας που τις διέπει, καθώς και όλοι οι πολίτες.
Να τονίσουμε, επίσης, ότι η ύπαρξη του δασικού χάρτη δεν είναι απαραίτητη για την δήλωση στην κτηματογράφηση. Εάν δεν υπάρχει Δασικός Χάρτης η δήλωση γίνεται κατ’ εκτίμηση, και με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία που έχει η κάθε υπηρεσία (χάρτες βλάστησης, πράξεις χαρακτηρισμού κλπ), με τον κίνδυνο πολύ μεγαλύτερων ανακριβειών και αοριστίας εις βάρος του πολίτη. Όλοι γνωρίζουμε ότι η Κρήτη (όπως και άλλες περιοχές της Ελλάδας) έχει ένα ιδιαίτερο ιδιοκτησιακό καθεστώς, στο οποίο οι δασικές εκτάσεις δεν είναι εξ’ ορισμού δημόσιες.
Ο Δασικός Χάρτης όμως δεν καθορίζει ούτε ασχολείται με το ιδιοκτησιακό το οποίο είναι αντικείμενο της Κτηματογράφησης και πρέπει να διευθετηθεί μέσω των αρμόδιων προς νομοθέτηση υπουργείων και υπηρεσιών.
Ο Δασικός Χάρτης ασχολείται μόνο με τη μορφή της βλάστησης και την οριοθέτηση των δασικών οικοσυστημάτων, τα οποία διέπονται από ιδιαίτερη νομική προστασία. Ένα έργο υποδομής για την ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας.
Σε σχέση με την συζήτηση για υψηλό ποσοστό δασικών εκτάσεων στην Περιφέρεια Κρήτης σημειώνουμε ότι η Κρήτη είναι τόπος κατά βάση ορεινός, με εκτεταμένες περιοχές υψηλής περιβαλλοντικής και αισθητικής αξίας, οι οποίες σε μεγάλη έκταση χαρακτηρίζονται ως προστατευόμενες κάτι για το οποίο είμαστε όλοι περήφανοι και το οποίο αποτελεί και μεγάλο πόλο έλξης για το νησί μας, προσδίδοντας και υψηλή υπεραξία στα παραγόμενα προϊόντα (γεωργικά, κτηνοτροφικά, τουρισμό). Ιδιαίτερα η κτηνοτροφία είναι συμβατή χρήση και κομμάτι της διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων.
Το φυσικό περιβάλλον της Κρήτης πρέπει να προστατευτεί και να διατηρηθεί, για να συνεχίσουμε να έχουμε πρωτογενή τομέα με γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας. Χωρίς όμως το Δασικό Χάρτη, αυτή η προστασία γίνεται όλο και πιο δύσκολη αφού τα πάντα στην Κρήτη είναι ένα απέραντο οικόπεδο εν δυνάμει οικοδομήσιμο, εκτοπίζοντας πολλές φορές τον πρωτογενή τομέα.
Τη Δασική Υπηρεσία την ενδιαφέρει η προστασία, η αειφορική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, εφαρμόζοντας πάντα τους νόμους και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εκτάσεων αυτών. Ο Δασικός χάρτης είναι αυτός που οριοθετεί, και δίνει τη δυνατότητα σε όλους και στη Δασική Υπηρεσία να γνωρίζουν τι και που προστατεύεται.
Στόχος της Δασικής Υπηρεσίας είναι η εξυπηρέτηση του πολίτη και η διατήρηση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος στη βάση της υπάρχουσας νομοθεσίας.
Είναι αναμενόμενο ότι σε ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα και με δεδομένο τη γενικευμένη υποστελέχωση των Δασικών Υπηρεσιών[3] και τις ασφυκτικές προθεσμίες εργασίας, ο Δασικός Χάρτης να εμφανίζει τόσο σφάλματα όσο και παραλείψεις, αλλού περισσότερα και αλλού λιγότερα. Προβλέπεται όμως με τη διαδικασία του πρόδηλου λάθους ή της ατελούς αντίρρησης η διόρθωση τους χωρίς κόστος για τον πολίτη. Πρέπει εδώ να τονιστεί ότι δεκτά ως πρόδηλα γίνονται μόνο τα σφάλματα που προβλέπει η νομοθεσία και όχι οι απλοί ισχυρισμοί ενός πολίτη. Η ύπαρξη εκτάσεων που άλλαξαν μορφή χωρίς αδειοδότηση για να αξιοποιηθούν είτε γεωργικά ή οικιστικά ή εκτάσεις που αξιοποιούνταν στο παρελθόν γεωργικά όμως για διάφορους λόγους εγκαταλείφθηκαν για πολλά χρόνια και έχουν πλέον αποκτήσει δασική βλάστηση αποτυπώνονται στον δασικό χάρτη ως (ΔΑ) ή (ΑΔ) βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, την οποία και οφείλουμε να εφαρμόσουμε σαν δημόσιοι λειτουργοί.
Συνοψίζοντας θέλουμε να τονίσουμε ότι είμαστε και πάντα θα είμαστε δίπλα στον πολίτη προσπαθώντας να δώσουμε λύσεις στα όποια λάθη και ανακρίβειες τυχόν υπάρχουν στο χάρτη. Θα πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι το προσωπικό της Δασικής Υπηρεσίας είναι ελάχιστο[4]. Χρειαζόμαστε την στήριξη σας, την υπομονή σας και τη συνεργασία σας για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στο δύσκολο έργο της διόρθωσης και επεξεργασίας των ενστάσεων των πολιτών.
Με βάση τα προηγούμενα καταλαβαίνουμε ότι οι δασικοί χάρτες είναι μια αναγκαιότητα που έπρεπε να είχε υλοποιηθεί εδώ και 40 έτη. Η Δασική Υπηρεσία και οι υπάλληλοι της λειτουργούν στα πλαίσια της υπάρχουσας νομοθεσίας, και τακτικές στοχοποίησης αυτών είναι άδικες και δεν βοηθούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που υπάρχουν.
Πολλές φορές κατηγορούνται οι δασικοί υπάλληλοι και η Δασική Υπηρεσία γιατί παρέλαβαν – διόρθωσαν – θεώρησαν και ανάρτησαν τους δασικούς χάρτες, όπως ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν ως δημόσιοι υπάλληλοι. Ο Δασικός χάρτης παραδόθηκε σε τρία στάδια στις δασικές υπηρεσίες από τους μελετητές και έπρεπε μέσα σε διάστημα δύο μηνών κάθε φορά να διορθωθεί. Μέσα σε αυτό το διάστημα έγινε η καλύτερη δυνατή προσπάθεια για τη διόρθωση του. Όλα τα δεδομένα που στάλθηκαν από τους φορείς (Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Υπουργεία κλπ) ενσωματώθηκαν τόσο κατά την κατάρτιση όσο και κατά την αναμόρφωση των δασικών χαρτών. Χωρίς διορθώσεις από τη Δασική Υπηρεσία το αποτέλεσμα θα ήταν ανάρτηση χωρίς καμία διόρθωση.
Στηρίξτε τους δασικούς υπαλλήλους που δίνουν ένα μεγάλο αγώνα μέσα σε ασφυκτικές προθεσμίες, με πολλές ελλείψεις τόσο σε προσωπικό όσο και σε υλικές υποδομές, για τον έλεγχο των πρόδηλων λαθών και των αντιρρήσεων στο δασικό χάρτη.
Συμπορευθείτε μαζί μας στο δίκαιο αίτημα μας στην πολιτεία να στελεχώσει τις Δασικές Υπηρεσίες ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τους πολίτες και να προστατεύσουμε ουσιαστικά τα δασικά οικοσυστήματα, την κληρονομιά των προγόνων μας, την φυσική ομορφιά για την οποία είναι περήφανη όλη η Κρήτη.
Εκ μέρους των τμημάτων Δασικών Χαρτογραφήσεων των Δ/νσεων Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης.
[1] Νόμος 998/1979, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει και οι σχετικές εγκύκλιες οδηγίες του ΥΠΕΝ.
[2] Άρθρο 2 του νόμου 2308/1995, όπως ισχύει.
[3] Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στο Ρέθυμνο υπηρετούν μόνο δύο δασολόγοι και η Δ/ντρια.
[4] Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ΠΔ 187/2000, σε κάθε τμήμα Δασικών Χαρτογραφήσεων προβλεπόταν η στελέχωση με 5 δασολόγους, 1 τοπογράφο, ένα άτομο ειδικότητας πληροφορικής, ενώ σήμερα υπηρετούν μόνο ένα ή δύο άτομα.